Vergelijken we de ‘traditionele’ aanpak (de zogenoemde ‘bypass-constructie’) met preventieve dyslexiezorg, dan is er een aantal voordelen/ verbeteringen te noemen:
- Hardnekkigheid wordt betrouwbaar vastgesteld, omdat het kind een half jaar voorafgaand aan de uiteindelijke diagnose wordt gevolgd. Hierdoor komen geen vals-positieven meer voor, hetgeen kostenbesparend is;
- Het kind hoeft niet drie periodes van een half jaar te wachten (dus 1,5 jaar), voordat er passende interventies worden ingezet. Hiermee wordt het aantal doorverwijzingen naar de zorg gereduceerd, wat kosten bespaart en vooral veel beter voor het kind is;
- In geval van comorbiditeit is in het traditionele model nauwelijks goed aan te geven of de comorbide stoornis onder controle is. Als de behandelaar al een half jaar betrokken is, kan de GZ-psycholoog dit vervolgens betrouwbaarder vaststellen;
- Standaarddiagnostiek (met IQ-onderzoek) is niet meer nodig, omdat bij preventieve dyslexiezorg al heel veel bekend is over het kind door de resultaten van het RTI-traject. Bij het vermoeden van dyslexie stelt de GZ-psycholoog op basis van deze resultaten hypothesen op, die vervolgens getoetst worden om dyslexie al dan niet te kunnen vaststellen. Omdat al veel gegevens bekend zijn, is het diagnostisch traject korter, hetgeen kostenbesparend is;
- Het preventieve traject levert tal van handelingsgerichte adviezen op, waar op voortgebouwd kan worden, mocht het kind – na diagnostiek – in aanmerking komen voor behandeling. Dit is efficiënter, effectiever én biedt maatwerk;
- Gegevensuitwisseling tussen behandelinstituut, school en ouders verloopt efficiënt en via korte lijnen (privacy wordt gerespecteerd). De betrokkenen trekken een half jaar met elkaar op en het delen van gegevens vindt op natuurlijke wijze plaats;
Uniek aan deze invulling van preventieve dyslexiezorg is, dat het een dubbel karakter heeft: enerzijds is er het behandeltraject waarin de leerling eerder én beter wordt geholpen, anderzijds is is er het leertraject voor de professionals (onderwijs & zorg), waardoor het lees- en spellingonderwijs verbetert en verdere schoolontwikkeling plaatsvindt.
> Bekijk alle resultaten in het jaarverslag 2017-2018
Voordelen preventief behandelen op school
Het preventieve behandeltraject biedt de mogelijkheid tot beter afgestemde interventies en (meer) intensieve samenwerking tussen onderwijs en zorg. In de school vindt de samenwerking met name plaats op zorgniveau 3 maar ook zorgniveau 1 en 2 wordt versterkt, doordat de behandeling veelal in de groep plaatsvindt en daarbij een gerichte samenwerking tussen behandelaar en de leerkracht nodig is.
De casemanager is een gouden greep gebleken, omdat deze op tactisch niveau meekijkt naar het lees- en spellingonderwijs en intermediair is tussen behandelaar en leerkrachten/ib’er. Als de leerling niet voor EED in aanmerking komt, kan de school na het halve jaar preventieve behandeling zelfstandig verder, in samenwerking met de ouders. In een aantal gevallen is een follow-uptraject aangewezen. Omdat de behandelaar vrijwel altijd ook weer voor andere kinderen op de school komt, vindt er een natuurlijke manier van ‘vinger aan de pols houden’ of consultatie plaats.
De resultaten laten zien dat zeker 50% van de kinderen die een zekere kans hadden om in de zorg terecht te komen, daar door de preventieve aanpak NIET zijn beland. Dat is niet alleen goed voor kinderen, hun ouders en professionals is, het levert het ook een aanzienlijke besparing op. Bovendien laat de vroegsignalering van het schoolbestuur Kindante zien, dat het percentage leerlingen met een dyslexieverklaring is gedaald: van 3,3% (2015-2016), 2,9% (2016-2017) naar 2,7% (2017-2018).
Daarnaast biedt dit traject de zorg een datagestuurde kijk op de ernst én hardnekkigheid, waardoor vals-positieven vermeden worden. Dit betekent een besparing van kosten bij zowel de intake, als diagnostiek en behandeling.
Voordelen Consultatietraject
Het consultatietraject heeft onder meer leerlingen uit hogere groepen uit de zorg gehouden en leerlingen uit groep 2 voorbereid op het lezen en spellen in groep 3. Dit traject is te zien als een ‘light-vorm’ (in vergelijking met traject 1) om tot betrouwbare keuzes te komen. Dit traject is daarmee een goed ‘vangnet’ tegen relatief lage kosten.
Het consultatietraject helpt de school relatief snel verder. Dit traject zoomt in op de handelingsverlegenheid (zorgniveau 1 t/m 3), waardoor helder wordt wat risicokinderen nodig hebben en waar de school/leerkracht nog aan kan werken. Neveneffect van het consultatietraject is dat de school de eigen kwaliteit onder de loep neemt en mogelijk ook acties onderneemt op beleidsniveau.
Voordelen Proefbehandeling in de zorg
Dit traject grijpt in feite achteraf in op de (mogelijke) handelingsverlegenheid in het onderwijs (zorgniveau 3) of comorbiditeit. Het biedt de zorg betrouwbaardere diagnosemogelijkheden. Samenwerking met de ouders en het onderwijs maakt deel uit van deze aanpak, wat de proefbehandeling verrijkt. Voor de gemeente heeft dit traject als voordeel dat het kostenbesparend kan werken, omdat het vals-positieven voorkomt.